Het kasteel, in het spoor van Godfried
Bouillon ligt in Belgisch Luxemburg, in het zuiden van de Ardennen in België. Het indrukwekkende kasteel, dat vandaag de dag zichtbaar is, is niet het eerst gebouwde vestingwerk in Bouillon. Op een boven de stad uitstekende rotspunt ligt de site genaamd « Ramonette ». U komt er via wandeling n°10, die u meeneemt naar de plaats waar een zeshoekige toren al in 1044 werd gebouwd door de hertog Gozelon, heer van Lotharingen.
De site van het kasteel, dat Godfried in onderpand gaf aan bisschop Otbert van Luik om zijn kruistocht te financieren, bevindt zich lager. En aan de voet van deze plaats ligt de stad, ingesloten door een ommuring waarvan nog enkele overblijfselen zichtbaar zijn achter het Maison du Prévot, in de Rue des écoles.
De prins-bisschop van Luik gaf het kasteel in leen aan de familie de la Marck, hoge heren die we terugvinden in Sedan, Durbuy en Logne. Keizer Karel V belegert het kasteel in 1521 en breekt het af om zijn tegenstanders te verjagen en het terug te geven aan de bisschop. Het kasteel wordt heropgebouwd en vergroot in de 16e eeuw door prins-bisschop Georges van Oostenrijk.
Vanaf de gereconstrueerde toren heeft u een prachtig panoramisch uitzicht op het verdedigingssysteem, de stad en de meanders van de Semois. Vauban, militair bouwmeester van Lodewijk XIV, hakt een kruitmagazijn uit in de rots, en versterkt de vestingmuren en de stadswal vanaf 1677. Uit deze Franse tijd zijn de verdedigingsbastions van de Dauphin, van Bretagne en van Bourgondiê nog zichtbaar, evenals het wapenhuis en het indrukwekkende trapdeel tussen twee trapportalen.
In 1815, onder het Hollandse gezag, verandert het kasteel in een kazerne en een deel van de middeleeuwse constructies, de toren, het hertogelijke paleis en de statige kerk, worden verwoest.
Ieder jaar is er in augustus het vermaarde middeleeuwse feest waarbij een authentieke reconstructie meer dan 20 gezelschappen bijeen brengt. De didactische tentoonstelling over de valkerijkunst is het hele jaar te zien en de show met roofvogels speelt dagelijks van 1 maart tot 11 november.
Godfried, beroemdheid van de Ardennen (1058-1100)
Godfried wordt geboren rond 1058 in Boulogne. Zijn vader Eustaas II, « met de lange snor », is graaf van Boulogne en van Lens, en vooral een held in de Slag om Hastings. Zijn moeder is Ida van de Ardennen.
Godfried van Bouillon volgt zijn oom Godfried met de Bult op, die stierf zonder nakomelingen. Hij wordt erkend als graaf van Neder-Lotharingen door keizer Hendrik IV in 1087. Hij regeert dus over een grondgebied bestaande uit Brabant, Henegouwen, Limburg, Namen, Luxemburg en een deel van Vlaanderen. Hij vestigt zich in het kasteel van Bouillon, dat hij later verkoopt aan de prins-bisschop van Luik om zijn eerste « kruistocht » te bekostigen. Want, 20 jaar eerder, werd het heilige graf van Jeruzalem bezet door de Seltsjoeken moslims. Pelgrims moesten toestemming krijgen om tot de heilige plaatsen van het christendom te komen.
Godfried vertrekt op 15 augustus 1096, aan het hoofd van een Lotharingisch leger, samengesteld uit ridders van de Maas en de Moezel. Door de verovering van Jeruzalem in 1099 krijgt het Westen een slecht imago omdat de ridders een ware slachting aanrichtten bij de Joodse en Moslimbevolking. Godfried van Bouillon wijst de Koninklijke titel van Jeruzalem af maar aanvaart die van beschermer van het Heilig Graf. Hij overlijdt er één jaar later in 1100 en zijn broer Boudewijn zal de eerste koning van Jeruzalem worden.
Een museum, een archeoscoop
In het hart van de stad toont het Hertogelijk Museum de geschiedenis van het hertogdom Bouillon in twee prachtige herenhuizen uit de 17e en 18e eeuw. De rijke verzamelingen getuigen van de kunsten en technieken van de middeleeuwen tot de 20e eeuw. Een deel van dit museum is toegewijd aan de kruistochten en de Latijnse staten van het Oosten. Een maquette geeft het primitieve aspect weer van het kasteel van Bouillon en zorgt voor een beter begrip van de architectonische evolutie.
De ijzerindustrie, in volle bloei in de 19e en 20e eeuw, wordt tevens weergegeven door diverse stukken en een fameuze “maka”, een enorme smidshamer. De cultus van St-Elooi, patroonheilige van de ijzerambachten, is nog altijd springlevend in Bouillon met de indrukwekkende folkloristische processie en de broodzegening.
Aan de oever van de Semois ligt de Archeoscoop Godfried van Bouillon, gebouwd in het voormalige klooster van de Sepulchrijnen, kloosterlingen die verjaagd werden tijdens de Franse revolutie. Een audiovisuele show met speciale effecten laat u het vertrek van de eerste kruistocht meebeleven. In de tentoonstellingszalen worden de evolutie van de verdedigingssystemen, de geschiedenis van de regio van de Semois, van de stad Bouillon en van het klooster in beeld gebracht.
Bouillon, de artiesten
Dit vredige Ardense stadje, aan de oevers van de Semois, is niet alleen bekend om zijn kasteel en zijn illustere kruisvaarder, maar ook bekende gasten zoals Casanova, Victor Hugo, Zola of Verlaine kwamen er meer dan eens op bezoek.
De bekende actrice Madeleine Ozeray voert haar minnaar mee in de voetsporen van haar jeugd. Die minnaar was niemand minder dan de grote acteur en regisseur Louis Jouvet, die hield van de verhalen over haar jeugd, die ze doorbracht aan de oevers van de Semois. Jean-Paul Couvert maakte een beeld van haar en haar prachtige ouderlijk huis uit de 18e eeuw bleef overeind en bevindt zich in een park dat ook enkele merkwaardige bomen telt.
De schilder van de Semois, Albert Raty, ook van Bouillon afkomstig, schonk talrijke doeken aan het Hertogelijk museum.
Bouillon, de meest vrije stad van Europa
Sedan en Bouillon zijn zustersteden, verbonden door personages met een gemeenschappelijke geschiedenis. Onder hen de familie La Tour d’Auvergne, vertegenwoordigd door Hendrik, burggraaf van Turenne, hertog van Bouillon en prins van Sedan.
En dan is er hertog Karel Godfried de la La Tour d'Auvergne die een bekende drukker uit Toulouse, Pierre Rousseau, in de soevereine staat Bouillon verwelkomde. Deze drukker kreeg het privilege om werken die in Frankrijk verboden waren, te drukken, zoals aanvullingen op de Encyclopedie van Diderot en d’Alembert of romans en verhalen van Voltaire. De zaak van Rousseau liep uitstekend en kreeg veel interesse uit heel Europa.
Vanuit Bouillon starten talrijke wandelingen en MTB-tochten. Deze tochten zijn zeer de moeite waard en brengen u naar de mooiste uitzichtpunten over de Semoisvallei. Jaarlijks vindt eind september het bekende MTB-evenement "Grand Raid de Godefroy" plaats en is de ultieme ontmoeting van mountainbikers.
Een tocht van 22 km, te voet of met de mountainbike, verbindt Bouillon aan de Semois en Sedan aan de Maas. Een aanrader op de website www.visitardenne.com/all-access/fr/circuits/rando-les-2-chateaux/