Beschrijving
Het dorp Bande is jammer genoeg gekend omwille van het bloedbad dat hier plaatsvond op kerstavond 1944. Die avond werden 34 jongelui van het dorp op lafhartige wijze door de Duitsers vermoord in een bouwvallig huis langs de N4. Een herdenkingsplaats werd ter nagedachtenis van de slachtoffers van de slachtpartij opgericht. In de kelder bevinden zich de foto's van alle slachtoffers... een moment van bezinning is hier verplicht. Het beeld is het werk van Victor Demanet.Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest het dorpje Bande een slechte reputatie hebben gehad bij de Duitsers, door de verzetsgeest die er heerste. Meerdere oorlogsfeiten hebben er plaatsgevonden, met als dieptepunt de massamoord van 24 december 1944.In de maand juli van 1944 loopt een incident uit de hand doordat er een medewerker van de bezetter wordt vermoord door de vaderlanders. Tijdens de maand juli moest de gemeentesecretaris hiervoor bijna met zijn leven betalen als represaille, hoewel hij er niets mee te maken had. Maar het lukte hem om te ontsnappen.Op 6 juli 1944 werd de telefonische communicatie tussen Marche en Champlon gesaboteerd. De sanctie voor deze sabotageactie was dat de 'Kreiskommandant' van Bastogne dertig personen verplicht om de lijnen te bewaken tijdens de nacht en om vijf fietsen en twee radio's te leveren aan de 'Feldgendarmerie' van Marche.In de maand september van 1944, acht dagen voor de bevrijding, installeerd een groep van het Geheime Leger (of witte Leger) zich in de bossen van Bande. Op 5 september vallen ze de Duitsers aan, ze schieten op een side-car en doden drie soldaten. De represailles voor de doden lieten niet op zich wachten: op 6 september, staken de Duitsers systematisch alle huizen in brand aan beide kanten van de grote weg van Marche naar Bastogne. Ze lieten de families evacueren en plaatsten vuurgranaten in elk huis: 35 woningen werden volledig verwoest. En wat de Duitse militairen nog het meest irriteerde, de inwoners van Bande hadden de moed om de Belgische vlag te laten wapperen, meerdere dagen voor hun effectieve bevrijding.Na 8 september 1944 werd het Duitse leger teruggeduwd naar Duitsland. Maar op 22 december bezetten soldaten en officieren van de Wehrmacht opnieuw de regio (Offensive von Rundstedt). Soldaten van de Speciale eenheid installeerden zich in of vlakbij de verbrande huizen. Op 24 december hielden de mannen van Speciale eenheid de dorpsbewoners vast en stelden ze bloot aan lange verhoren. Ze bevrijdden enkele oudere mannen. Na de familie te hebben laten geloven dat ze naar Duitsland zouden vertrekken, namen de leden van de eenheid 33 mannen mee, tussen de 17 en 32 jaar, voor het huis van Bertrand, en executeerde ze één voor één in de kelder. Behalve Léon Praille, 21 jaar. Hij zette alles op alles, sloeg een soldaat, vluchtte en ontsnapte zo aan de massamoord. Hij negeerde dat zijn geredde leven weer nieuwe represailles veroorzaakte: de volgende morgen werden twee jongeren uit Roy vermoord. Dat geeft 34 jonge mannen, geëxecuteerd op deze dramatische dag. Na deze gruwelijke misdaad verzamelden de moordenaars de lichamen van de slachtoffers op drie lagen planken en verboden de toegang naar dit gedeelte van de weg, zodat niemand van het dorp, behalve later de getuigende Léon Praille, van iets af wist. Zeer waarschijnlijk ging het om een afdeling van de Gestapo, sectie van de S.D. (Sicherheitsdienst), gestuurd door Himmler met de invasietroepen van von Rundstedt en als missie hadden om de leden van de verzetsbeweging uit te schakelen en te executeren.De leden van deze Speciale Compagnie van Himmler waren niet alleen maar Duitsers. Sommigen waren vreemden voor alle officieren van de Wehrmacht, die in het dorp leefden en getuigen spraken van een Niçois, een Breton, een Zwitser ... Deze vreemdelingen spraken Frans zonder accent, en sommige begrepen niet eens Duits. Deze "speciale Himmler Company" had als missie om dertig dorpelingen uit Bande te doden om de dood van drie Duitsers te wreken in september 1944. Op 11 januari verlaat een patrouille van para's van het 1ste Canadion parachute Battalion, begeleid door Belgische para's SAS Marche-en-Famenne, komt het dorp Bande binnen en ontdekt met ontzetting de lichamen van 34 burgers, neergeschoten met een nekschot op de vooravond van Kerstmis en achtergelaten in een kelder van een huis in puin. De jongste was nauwelijks 17 jaar oud.Enkele dagen later besliste de commandant van het 9th Battalion Parachute Regiment van het 6th Airborne een waardige begrafenis te verzekeren voor de ongelukkige slachtoffers en hun de eer te bewijzen. De identiteit van de slachtoffers : André BOURGEOIS, Domia DACO, Jean de GARDE, Joseph DUCHÈNE, Octave DUCHÈNE, Fernand GIRS, Georges GIRS, André GOUVERNEUR, Florent GUISSART, Victor GUISSART, Roger HARDY, Joseph HENKINET, Gaston LAMBERT, Herman LAMBERT, Lucien LAMBERT, André LASSANCE, Fernand LASSANCE, Alphonse LEROY, Fernand MAGONETTE, Edmond MAÎTREJEAN, Georges MALEMPRÉ, Raymond MALEMPRÉ, Albert MARCHAL, Richard MARÉE, René MATAGNE, Armand MICHEL, Clément MULLER, Jules NOËL, Joseph PARMENTIER, Louis PETRON, Joseph PONCIN, Paul SMITZ, Xavier TOURNAY, Albert VOLVERT.Een monument, genaamd "Herinner je", toegewijd aan de slachtoffers van de twee Wereldoorlogen is opgericht in het hart van het dorp.Bronnen: - DELFOSSE A., BASYN J., GAUX P. et al., COMMISSION DES CRIMES DE GUERRE (ROYAUME DE BELGIQUE, MINISTERE DE LA JUSTICE), Les crimes de guerre commis pendant la contre-offensive de von Rundstedt dans les Ardennes. Décembre 1944-janvier 1945. Bande, Bruxelles, 1945.)- Guy Blockmans-
Taal van het bezoek : Frans